Tips hoe je eenvoudig de diverse vormen van isolatie en installatie in je eigen woning kunt vaststellen. Deze pagina is tot stand gekomen met dank aan stichting Milieu Centraal, dé praktische gids voor duurzame tips en adviezen.
Het bouwjaar van de woning geeft een goede indicatie van het glas dat bij de bouw van de woning is toegepast. Let op, bij oudere woningen is vaak het (enkel) glas dat tijdens de bouw geplaatst is al vervangen door beter isolatieglas. Zoals dubbel glas, HR glas (ook wel HR+ glas of HR++ glas genoemd) of zelfs triple glas. Wil je weten welk glas er op dit moment in je woning zit? Op basis van het bouwjaar van de woning kun je zien wat er in die periode gebruikelijk was. Vervolgens kun je zelf eenvoudig controleren welk glas er op dit moment in je woning zit.
Deze woningen hebben van origine enkel glas. Veelal is het enkel glas dat tijdens de bouw geplaatst al vervangen door beter isolatieglas. Zoals dubbel glas, HR glas (ook wel HR+ glas of HR++ glas genoemd) of zelfs triple glas.
De ramen in de woonkamer hebben gewoon dubbel glas (geen HR++) en de ramen in de slaapkamer enkel glas.
In de woonkamer is tijdens de bouw vaak HR glas of soms nog gewoon dubbel glas geplaatst. Mogelijk is glas al vervangen door beter isolatieglas.
Je bent al goed op weg. Jouw woning heeft HR glas en daarmee is jouw huis is al goed op orde en je hoeft deze niet direct te verbeteren om van het aardgas af te kunnen.
Gefeliciteerd! Jouw woning heeft HR glas of mischien zels triple glas en is dus zeer goed geïsoleerd en daarmee ben je klaar om van het aardgas af te gaan.
Zie je één glasplaat? Je hebt enkel glas.
Zie je twee glasplaten met een aluminium strip ertussen? Je hebt dubbel glas óf HR glas. Het verschil hiertussen is lastig te zien. Doe de vlamtest. Houd een brandende aansteker of lucifer voor het glas en kijk schuin op het glas. Zie je vier vlammetjes van dezelfde kleur in het glas gespiegeld? Dan heb je dubbel glas. Maar heeft de tweede of derde vlam een andere kleur? Dan heb je HR glas. Je kunt dit het beste zien als het buiten donker is.
Zie je drie glasplaten? Dan heb je triple (driedubbel) glas.
Heb je een mix van verschillende soorten glas? Kies dan voor het glas in kamers die je verwarmt. Heb je in die kamers ook een mix, kies dan voor het minst isolerende glas. Het kan zijn dat er ook nog informatie over je type glas in een aankoopbrochure of een bouwkundig rapport van je woning staat. Of wellicht zijn er nog facturen van verbouwingen.
Het bouwjaar van de woning geeft een eerste indicatie van de isolatie die bij de bouw van de woning is toegepast. Mogelijk zijn je buitenmuren extra geïsoleerd na de bouw. Je spouwmuur kan gevuld zijn met isolatiemateriaal of er kan aan de buiten- of binnenkant van de gevel isolatiemateriaal zijn aangebracht. Kijk bij de omschrijving die hoort bij de periode waarin jouw woning gebouwd is om te zien welke isolatie je kan selecteren. Als er na de bouw nog extra isolatie aangebracht is kun je in de onderstaande toelichting zien hoe je kan bepalen welke categorie je in dat geval kan selecteren.
Je gevel is waarschijnlijk zonder spouwmuur en zonder isolatie gebouwd. Als er naderhand geen isolatie is aangebracht dan selecteer je de categorie “Niet geïsoleerd zonder spouwmuur”.
Je gevel is waarschijnlijk met spouwmuur en zonder isolatie gebouwd. Als er naderhand geen isolatie is aangebracht dan selecteer je de categorie “Niet geïsoleerd met spouwmuur”.
Je huis heeft in ieder geval spouwmuurisolatie (matige isolatie van 5-7 cm). Als er naderhand geen extra isolatie is aangebracht dan selecteer je de categorie “Tijdens bouw van de woning geïsoleerd”. Op basis van de leeftijd van de woning kunnen wij dan voor jou de isolatiewaarde bepalen.
Het is nog mogelijk om bij jouw woning extra isolatie aan te brengen aan de buiten- of binnenkant van de gevel. De kans is klein dat hier extra isolatie is aangebracht is klein. Voor het aardgasvrij maken van jouw woning is dat ook niet noodzakelijk.
Je huis heeft bij de bouw 'goede isolatie van de buitenmuren: 8 t/m 12 cm' gekregen. Als er naderhand geen extra isolatie is aangebracht dan selecteer je de categorie “Tijdens bouw van de woning geïsoleerd”. Op basis van de leeftijd van de woning kunnen wij dan voor jou de isolatiewaarde bepalen.
Je bent al goed op weg. De gevelisolatie van je huis is al heel goed op orde en je hoeft deze niet te verbeteren om van het aardgas af te kunnen. Je selecteert hier je de categorie “Tijdens bouw van de woning geïsoleerd”. Op basis van de leeftijd van de woning kunnen wij dan voor jou de isolatiewaarde bepalen.
Gefeliciteerd! De gevelisolatie van jouw huis is zeer goed. Om jouw woning aardgasvrij te maken hoef hier niets meer aan te verbeteren. Je selecteert hier je de categorie “Tijdens bouw van de woning geïsoleerd”. Op basis van de leeftijd van de woning kunnen wij dan voor jou de isolatiewaarde bepalen.
Heb je spouwmuurisolatie? Loop naar buiten en bekijk de voegen tussen de stenen van je buitenmuur. Zie je geboorde gaten die opgevuld zijn met cementspecie? Dan is jouw woning nageïsoleerd met spouwmuurisolatie. Via de geboorde gaten is isolatiemateriaal in de muur gespoten. Je hebt dan matige isolatie (5 tot en met 7 cm). Je selecteerd de categorie “Naisolatie van de spouwmuur of matige isolatie 7cm of minder”.
Heb je isolatie aan de binnenkant van je buitenmuur? Loop naar je muur en klop erop. Klinkt het hol? Dan heb je waarschijnlijk voorzetwanden aan de binnenkant. Meet de ruimte tussen voorzetwand en muur en trek daar 3 centimeter vanaf. Bij 9 cm of minder heb je 'matige isolatie' en selecteer je de categorie “Naisolatie van de spouwmuur”. Bij 10 t/m 14 cm 'goede isolatie' en selecteer je de categorie “Isolatie van de gevel met isolatiedikte 10-14cm”. Bij 15 of meer cm 'zeer goede isolatie' en selecteer je de categorie “Isolatie van de gevel met isolatiedikte > 14cm”.
Heb je isolatie aan de buitenkant van je buitenmuur? Loop naar buiten en bekijk je buitenmuur. Is je buitenmuur dikker en afgewerkt met pleisterwerk of steenstrips? Dan heb je waarschijnlijk isolatie aan de buitenkant van je buitenmuur. Meet de dikte van de laag. Bij 9 cm of minder heb je 'matige isolatie' en selecteer je de categorie “Naisolatie van de spouwmuur”. Bij 10 t/m 14 cm 'goede isolatie' en selecteer je de categorie “Isolatie van de gevel met isolatiedikte 10-14cm”. Bij 14 of meer cm 'zeer goede isolatie' en selecteer je de categorie “Isolatie van de gevel met isolatiedikte > 14cm”.
Het bouwjaar van de woning geeft een eerste indicatie van de isolatie die bij de bouw van de woning is toegepast. Mogelijk is er naderhand isolatie aangebracht aan onder- of bovenkant van het dak. Of het oude materiaal is vervangen door dikker of beter isolerend materiaal of er is een extra isolatielaag aangebracht. Kijk bij de omschrijving die hoort bij de periode waarin jouw woning gebouwd is om te zien welke isolatie je kan selecteren. Als er na de bouw nog extra isolatie aangebracht is kun je in de onderstaande toelichting zien hoe je kan bepalen welke categorie je in dat geval kan selecteren.
Bij de bouw van je huis is het dak niet geïsoleerd. Als er naderhand geen isolatie is aangebracht dan selecteer je de categorie “Niet geïsoleerd”.
Je huis heeft ten minste matige dakisolatie. Als er naderhand geen extra isolatie is aangebracht dan selecteer je de categorie “Tijdens bouw van de woning geïsoleerd”. Op basis van de leeftijd van de woning kunnen wij dan voor jou de isolatiewaarde bepalen.”
Je huis heeft bij de bouw goede dakisolatie van circa 8 t/m 10 cm gekregen. Je selecteert de categorie “Tijdens bouw van de woning geïsoleerd”. Op basis van de leeftijd van de woning kunnen wij dan voor jou de isolatiewaarde bepalen.
Je bent al goed op weg! De dakisolatie van je huis is al goed op orde en je hoeft deze niet direct te verbeteren om van het aardgas af te kunnen. Je selecteert de categorie “Tijdens bouw van de woning geïsoleerd”. Op basis van de leeftijd van de woning kunnen wij dan voor jou de isolatiewaarde bepalen.
Gefeliciteerd! De dakisolatie van jouw huis is zeer goed. Om jouw woning aardgasvrij te maken hoef hier niets meer aan te verbeteren. Je selecteert de categorie “Tijdens bouw van de woning geïsoleerd”. Op basis van de leeftijd van de woning kunnen wij dan voor jou de isolatiewaarde bepalen.
Heb je isolatie aan de binnenkant van je dak? Loop naar je dak en kijk of er onafgewerkte delen zijn. Bijvoorbeeld achter schotten of bij een ventilatiepijp of rookafvoer. Zie je isolatiemateriaal zitten? Meet dan hoe dik het materiaal is. Bijvoorbeeld door een breinaald in het materiaal te steken tot je geen weerstand meer voelt of niet verder kunt. Bij 11 cm of minder heb je 'matige isolatie' en seleceteer je de categorie “Na-isolatie van het dak”. Bij 12 t/m 16 cm 'goede isolatie' en selecteer je de categorie “Isolatie van dak met isolatiedikte 12-16cm”. Bij 16 of meer cm 'zeer goede isolatie' en selecteer je de categorie “Isolatie van dak met isolatiedikte > 16cm”.
Heb je isolatie aan de buitenkant van je dak? Probeer aan de buitenkant van je dak onder de dakpannen te kijken. Bijvoorbeeld door een dakpan op te tillen. Zie je isolatiemateriaal tussen de dakpannen en het dakbeschot (het materiaal waar de dakpannen op liggen)? Meet dan hoe dik het materiaal is. Bijvoorbeeld door een breinaald in het materiaal te steken. Bij 12 cm of minder heb je 'matige isolatie' en seleceteer je de categorie “Na-isolatie van het dak”. Bij 12 t/m 16 cm 'goede isolatie' en selecteer je de categorie “Isolatie van dak met isolatiedikte 12-16cm”. Bij 16 of meer cm 'zeer goede isolatie' en selecteer je de categorie “Isolatie van dak met isolatiedikte > 16cm”.
Heb je isolatie aan de binnenkant van je dak? De isolatie van een plat dak is lastig vast te stellen. Isolatie aan de binnenkant van het dak komt weinig voor. Denk je dit te hebben? Dan heb je 'matige isolatie’ en selecteer je de categorie “Na-isolatie van het dak”.”
Heb je isolatie aan de buitenkant van je dak? Heb je toegang tot het dak? Kijk dan of je isolatiemateriaal ziet liggen op de dakbedekking. En meet de dikte van het materiaal. Bij 12 cm of minder heb je 'matige isolatie' en selecteer je de catorie “Na-isolatie van het dak”. Bij 12 t/m 16 cm 'goede isolatie' en selecteer je de categorie “Isolatie van dak met isolatiedikte 12-16cm”. Bij 16 of meer cm 'zeer goede isolatie' en selecteer je de categorie “Isolatie van dak met isolatiedikte > 16cm”.
Heb je een mix van verschillende diktes isolatiemateriaal? Kies dan voor de dikte met het grootste oppervlakte. Het kan zijn dat er ook nog informatie over je dakisolatie in een aankoopbrochure of een bouwkundig rapport van je woning staat. Of wellicht zijn er nog facturen van verbouwingen.
Het bouwjaar van de woning geeft een eerste indicatie van de isolatie die bij de bouw van de woning is toegepast. Mogelijk is je vloer extra geïsoleerd na de bouw. Op je vloer, aan de onderkant van je vloer of op de bodem van je kruipruimte. Kijk bij de omschrijving die hoort bij de periode waarin jouw woning gebouwd is om te zien welke isolatie je kan selecteren. Als er na de bouw nog extra isolatie aangebracht is kun je in de onderstaande toelichting zien hoe je kan bepalen welke categorie je in dat geval kan selecteren.
Jouw huis heeft bij de bouw geen vloerisolatie gekregen. Als er naderhand geen isolatie is aangebracht dan selecteer je de categorie “Niet geïsoleerd met kruipruimte” als jouw woning wel een kruipruimte heeft of “Niet geïsoleerd zonder kruipruimte” als jouw woning geen kruipruimte heeft.
Jouw huis heeft bij de bouw mogelijk zeer beperkte vloerisolatie gekregen. Als er naderhand geen of geen extra isolatie is aangebracht dan selecteer je de categorie “Niet geïsoleerd met kruipruimte” als jouw woning wel een kruipruimte heeft of “Niet geïsoleerde zonder kruipruimte” als jouw woning geen kruipruimte heeft.
Je huis heeft in ieder geval matige vloerisolatie. Als er naderhand geen extra isolatie is aangebracht dan selecteer je de categorie “Tijdens bouw van de woning geïsoleerd”. Op basis van de leeftijd van de woning kunnen wij dan voor jou de isolatiewaarde bepalen.
Je huis heeft bij de bouw 'goede vloerisolatie: 8 t/m 12 cm' gekregen. Je selecteert de categorie “Tijdens bouw van de woning geïsoleerd”. Op basis van de leeftijd van de woning kunnen wij dan voor jou de isolatiewaarde bepalen.
Je bent al goed op weg. De vloerisolatie van je huis is al goed op orde en je hoeft deze niet direct te verbeteren om van het aardgas af te kunnen. Je selecteert de categorie “Tijdens bouw van de woning geïsoleerd”. Op basis van de leeftijd van de woning kunnen wij dan voor jou de isolatiewaarde bepalen.
Fantastisch! De vloer van jouw huis is zeer goed geïsoleerd. Om jouw woning aardgasvrij te maken hoef hier niets meer aan te verbeteren. Je selecteert de categorie “Tijdens bouw van de woning geïsoleerd”. Op basis van de leeftijd van de woning kunnen wij dan voor jou de isolatiewaarde bepalen.
Heb je isolatie aan de onderkant van je vloer? Werp een blik in je kruipruimte. Zie je isolatiemateriaal zitten aan de onderkant van je vloer? Bijvoorbeeld: piepschuim, kurkplaten, glas- of steenwol, of schuimmateriaal (PUR)? Meet dan hoe dik het materiaal is. Bijvoorbeeld door een breinaald in het materiaal te steken tot je geen weerstand meer voelt of niet verder kunt. Bij 7 cm of minder heb je 'matige isolatie' en selecteer je de categorie “Na-isolatie van kruipruimte”. Bij 8 t/m 12 cm 'goede isolatie' en selecteer je de categorie “Isolatie van de vloer met isolatiedikte 8-12cm”. Bij meer dan 12 cm 'zeer goede isolatie' en selecteer je de categorie “Isolatie van de vloer met isolatiedikte > 12cm”.
Heb je thermoskussens, bijvoorbeeld van Tonzon? Dan selecteer je “Isolatie van de vloer met isolatiedikte > 12cm”. Heb je reflecterende folies? Dan selecteer je “Isolatie van de vloer met isolatiedikte 8-12cm”.
Heb je isolatie op de bodem van je kruipruimte? Werp een blik in je kruipruimte. Zie je isolatiemateriaal liggen op de bodem van je kruipruimte? Bijvoorbeeld: piepschuimkorrels (EPS-parels), zakken met isolatiemateriaal of schelpen? Bij 7 cm of minder heb je 'matige isolatie' en selecteer je de categorie “Na-isolatie van kruipruimte”. Bij 8 t/m 12 cm 'goede isolatie' en selecteer je de categorie “Isolatie van de vloer met isolatiedikte 8-12cm”. Bij meer dan 12 cm 'zeer goede isolatie' en selecteer je de categorie “Isolatie van de vloer met isolatiedikte > 12cm”.
Heb je isolatie óp je vloer? Kijk of er een isolatiemateriaal tussen de bovenkant van je vloer en de vloerbedekking zit. Dit zie je bijvoorbeeld bij het luik naar de kruipruimte. Is de laag dikker dan 7 cm? Bij 8 t/m 12 cm 'goede isolatie' en selecteer je de categorie “Isolatie van de vloer met isolatiedikte 8-12cm”. Bij meer dan 12 cm 'zeer goede isolatie' en selecteer je de categorie “Isolatie van de vloer met isolatiedikte > 12cm”.
Heb je een mix van verschillende diktes van vloerisolatie? Kies dan voor de dikte die je hebt in je woonkamer of verwarmde ruimtes. Het kan zijn dat er ook nog informatie over je vloerisolatie in een aankoopbrochure of een bouwkundig rapport van je woning staat. Of wellicht zijn er nog facturen van verbouwingen. Heb je geen kruipruimte, maar is er wel een verbouwing of renovatie uitgevoerd? Mogelijk is er op tekening of facturen terug te vinden welke isolatiedikte er is toegepast.
Heb je mechanische afzuiging of ventilatie? Er zijn verschillende mogelijkheden om de woning te ventileren.
In de meeste oude huizen zit geen mechanisch ventilatiesysteem. Ventilatie gebeurt dan door roosters en bijvoorbeeld kiepramen.
Je hebt mechanische afzuiging, als je een zogenaamde ventilatie-unit hebt. Een ventilatie-unit is een apparaat dat meestal in dezelfde ruimte staat als de verwarmingsketel. Op de ventilatie-unit zijn twee buizen of slangen aangesloten (zie foto). Deze unit zuigt de lucht af uit jouw woning en voert deze af naar buiten. De toevoer van verse buitenlucht vindt plaats via roosters of te openen ramen. Je selecteert de categorie “Mechanische afzuiging”.
Zie je op de ventilatie-unit vier slangen of buizen dan heb je een gebalanceerd ventilatiesysteem (zie foto). Hiermee wordt de lucht uit jouw woning afgevoerd en wordt gelijktijdig verse buitenlucht toegevoerd. In deze unit zit ook een warmteterugwinning waarmee zonder extra energie de koude buitenlucht wordt opgewarmd. Dit is een energiezuinige manier om je woning te ventileren. Je selecteert de categorie “Gebalanceerd ventilatie”.
Als jouw woning geen ventilatie-unit heeft zoals bij mechanische afzuiging of gebalanceerde ventilatie dan wordt jouw woning natuurlijk geventileerd. De afvoer van lucht en de toevoer van verse buitenlucht vindt plaats via roosters en/of te openen ramen. Je selecteert de categorie “Natuurlijke ventilatie”.
Let op, er is sprake van mechanische afzuiging als er in de woning continu (24 uur per dag) lucht wordt afgezogen. Een aparte afzuigventilator in het toilet, op de badkamer en/of afzuigkap in de keuken, die alleen bij gebruik van de ruimte ingeschakeld zijn, vallen dus niet onder mechanische afzuiging.
De makkelijkste manier om erachter te komen welk soort ventilatie je woning heeft, is het opzoeken van informatie hierover in (1) documenten over je huis zoals een aan- of verkoopbrochure, (2) een bouwkundig rapport of taxatierapport dat je bij aankoop van je huis hebt laten opstellen of (3) de factuur van een verbouwing waarin duidelijk staat welke ventilatie is aangebracht. Heb je geen documenten, dan moet je op ontdekking in je huis.
Hoe worden de ruimtes in jouw woning verwarmt? Je verwarmingstoestel maakt warmte die met leidingen of kanalen naar de verschillende ruimtes in jouw woning wordt gebracht. In de ruimte wordt met deze warmte de ruimte verwarmt. Dit kan op verschillende manieren. Controleer met de onderstaande omschrijvingen hoe de ruimtes in jouw woning verwarmd worden en selecteer de juiste categorie.
De meest voorkomende vorm voor de verwarming van de ruimte is met radiatoren. Deze hangen meestal onder de raam.
Als de verwarming in de leefruimte (woonkamer en keuken) via de vloer plaatsvindt dan selecteer je de categorie “Vloerverwarming leefruimte”, ook als je naast vloerverwarming nog radiatoren hebt. Vloerwarming is te herkennen aan een vloer, meestal afgewerkt met tegels, die duidelijk warm aanvoelt. Ook is er bij vloerverwarming in je woning een vloerverwarmingsverdeler aanwezig (zie foto). Vloerverwarming is erg goed geschikt om je woning aardgasvrij te maken.
Heb je niet alleen in de leefruimte vloerverwarming maar in de hele woning selecteer dan deze categorie.
In sommige woningen zijn geen standaard radiatoren, maar radiatoren met ingebouwde ventilatoren geplaatst. Ook wel lage temperatuur radiatoren of ventilator convectoren genoemd. Deze zien eruit zoals te zien op de foto en ze zijn goed geschikt om jouw woning aardgasvrij te maken. Als deze in de leefruimte van jouw woning zitten selecteer dan deze categorie.
Heb je niet alleen in de leefruimte radiatoren met ingebouwde ventilator maar in de hele woning selecteer dan deze categorie.
Als de ruimtes in jouw woning verwarmd worden met warmte lucht dan heb je heteluchtverwarming. Met kanalen wordt warme lucht naar de ruimtes in jouw woning getransporteerd en per ruimte met roosters de ruimte ingeblazen. Op de foto kun je zien hoe dit systeem eruitziet.
Wil je weten wat de stap naar een aardgasvrij huis ongeveer kost en wat erbij komt kijken? Met de huisscan weet je vooraf precies waar je aan begint.